تعمیرکار خود باشید - قسمت شانزدهم
فیوز، پل ارتباطی سیستم برق خودرو
پاره ای از ایرادهای خودرویی بسیار ساده و روش برطرف کردن آن ها نیز آسان است. "تعمیرکار خود باشید" با بیان ساده شما را به رفع مشکل پیش آمده دعوت و تا زمان رفع مشکل مرحله به مرحله راهنمایی می کند.
به گزارش خبرنگار خودروکار، بروز مشکلات برقی، مخصوصا در خودروهای امروزی یکی از دشوارترین مشکلاتی است که مالک با آن درگیر می شود. خودروهای امروزی از ده ها سنسور تشکیل شده اند که حتی خرابی یکی از آن ها می تواند به زمین گیر شدن خودرو بی انجامد. اما خوشبختانه این خودروها ضمن داشتن سیستم های عیب یاب به پورت دیاگ (پورت اتصال به کامپیوتر) نیز مجهز هستند و درصورت وجود سیستم و مکانیک خبره، عیب یابی آن ها بسیار ساده است.
اما پیش از آنکه نگرانی برخورد مستقیم با مکانیک و پرداخت هزینه را داشته باشید، باید بدانید که سیستم برقی خودروها بسیار پیچیده تر و حساس تر ساخته شده اند و از این رو همه آنها بدون استثنا به تعداد قابل توجهی فیوز مجهز هستند تا درصورت بروز مشکلات برقی با سوختن فیوز از آسیب دیدگی جدی تر و اساسی تر سایر قسمت های خودرو جلو گیری شود.
فیوز چیست؟
فیوز قطعه ای بسیار ساده است. این قطعه به بیان ساده یک سیم با جنس و ضخامت مشخص است که میزان معینی از جریان الکتریکی را از خود عبور می دهد. درصورت افزایش ناگهانی جریان یا بروز شوک الکتریکی، فیوز به شدت داغ شده و ذوب می شود و در حقیقت با این روش مسیر عبور جریان الکتریکی غیر استاندارد را قطع و از رسیدن آن به سایر قسمت ها جلوگیری می کند.
جعبه فیوز
تقریبا 90 درصد فیوز های به کار رفته در همه خودرو ها در بخشی به نام جعبه فیوز دور هم گرد آمده اند. این جعبه معمولا در داخل اتاق خودرو، معمولا در داشبورد یا زیر جعبه فرمان نصب می شود اما در بعضی از خودروها ممکن است در داخله محفظه موتور قرار گرفته باشد. این جعبه در خود تعداد بسیار زیادی از فیوزها را جای داده است که وظیفه هر یک از فیوزها برقراری ارتباط الکتریکی بین مولد برق خودرو یعنی باتری و دینام، با همه بخش های مصرف کننده است.
چرا فیوز می سوزد؟
دلایل مختلفی برای سوختن فیوز وجود دارد. اگر خودرو مورد بررسی را یک خودرو صفر کیلومتر و تازه تولید شده درنظر بگیریم، پاره ای از اتفاقات می تواند در آن به سوختن فیوز بی انجامد.
اتفاقاتی چون اضافه کردن دستگاه و تجهیزات غیر استاندارد به خروجی فندکی خودرو، مانند پمپ باد همراه، افزودن پروژکتورهای پرتوان، استفاده از سیستم صوتی قدرتمندتر از استاندارد، بروز اتصالی در سیستم برق به دلیل ناشی بودن مکانیک یا برخورد ابزار، باتری به باتری کردن غیر اصولی و در خودروهای قدیمی تر، اتصالی سیم کشی ها، خرابی دینام و استفاده از قطعات غیر استاندارد از مهم ترین دلایل سوختن فیوز به حساب می آیند چراکه به هنگام استفاده یا نصب تجهیزات غیر استاندارد باید به قوانین اصولی برق کشی آن ها کاملا مشرف بود.
علائم سوختگی فیوز
هر فیوز معمولا رابطه بین مولد برق خودرو با چند مصرف کننده را تامین می کند. برای مثال تنها یک فیوز وظیفه برقراری جریان الکتریکی برای عملکردن برق اتاق خودرو را بر عهده دارد. بنابر این سوختن این فیوز باعث می شود بوق عمل نکند، چراغ سقفی و مطالعه، چراغ های اهرم دنده و زیر پایی ها روشن نشوند اما در عین تعجب پشت آمپر و سیستم صوتی خودرو برق داشته باشد و روشن شود. یا در سوختگی فیوزی دیگر، استارت عمل کند و دلکو برق داشته باشد اما صدای پمپ بنزین شنیده نشود.
بنابر این خاموشی مقطعی بخش های مشخصی از خودرو باید بلافاصله شما را به سمت جعبه فیوز بکشاند.
فیوز پس از سوختگی
فیوزهای استاندارد و توان پایین رایج در خودروها معمولا در پلاستیک های شفاف یا سوراخ دار قرار گرفته اند تا تنها با یک نگاه بتوان سلامت آن ها را بررسی کرد. فیوز های سوخته معمولا کمی سیاه شده و پلاستیک آن ها اندکی آب می شود. از این رو توصیه می شود فیوز های دوده زده و یا آنهایی که پلاستیکشان آسیب دیده است را به سرعت جایگزین کنید.
جایگزینی فیوز
با بازکردن جعبه فیوز تعداد زیاد و متنوعی از فیوز ها را مشاهده خواهید کرد که جز در نمونه های قدرتمند و پرتوان که بصورت اختصاصی برای خودروها ساخته می شوند، سایر فیوزها ساختار استاندارد و یکسانی دارند.
در همه جعبه فیوزها، نام، جریان عبوری و عملکرد هر فیوز بصورت اختصاری بر محل مورد نظر درج شده است از این رو می توانید با بیرون کشیدن فیوز مورد نظر صحت و سلامت سیم آن را چک کنید. درصورت خرابی هر فیوز باید توجه داشته باشید که باید آن را با فیوز مشابه و جریان یکسان جایگزین کنید.
به عنوان مثال درصورتی که فیوز سوخته از نمونه 10 آمپر بود، باید آن را با نمونه مشابه 10 آمپر جایگزین کنید. در صورت استفاده از نمونه ای با توان انتقال جریان کمتر (مثال 5 آمپر) باعث می شود فیوز یا بلافاصله یا طی زمان کوتاهی بسوزد. همچنین جایگزینی آن با نمونه های قوی تر (مثلا 15 یا 20 آمپر) می تواند نقش اساسی فیوز به هنگام بروز شوک های الکتریکی را زیر سوال برده و باعث سوختن قطعات مهم تری چون ECU، پمپ بنزین، سیستم صوتی و سایر قطعات اساسی خودرو شود. همچنین با استفاده از فیوز غیر استاندارد و نامناسب احتمال بروز آتش سوزی در جعبه فیوز و اتاق خودرو به شدت افزایش می یابد.
فیوزهای رایج و استاندارد خودروها (و نه نمونه های تخصصی ویژه هر خودرو) در بازار به سادگی در دسترس هستند. می توان نمونه های مختلفی از آن ها را در الکتریکی ها و قطعه فروشی های خودرویی به آسانی یافت.
نکات مهم
- از اتصال مستقیم و غیر اصولی ادوات برقی خارجی به خودرو خودداری کنید.
- همواره برای جایگزینی از فیوزهای استاندارد و مناسب استفاده کنید.
- همیشه تعدادی فیوز رایج (مانند نمونه های 5 تا 30 آمپر) در خودرو خود همراه داشته باشید.
خبرنگار خودروکار: مصطفی انیسی
انتهای پیام/
علی
| 
۰۱:۴۱ - ۱۳۹۷/۱۲/۱۵
پاسخ
ممنون اگر راهنمایی کنید . خواستم برای پژو صندوقدار از پشت ضبط پایونیر ماشین برق برای لامپ داشبورد بگیرم گرفتم ولی چشمتون روز بد نبینه اون سیم قرمز یا نارنجی که با پله اول سویچ برق دار میشه گرفت به بدنه پشت ضبط هم ضبط دیگه روشن نمیشه نه لامپ داشبورد ... حسین
| 
۱۲:۰۱ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۰
پاسخ
سلام..دو روزه برق پشت آمپیرلیفان 620 من رفته،چراغ بنزین و آلارم فششنگی آب روشن شده،هرجا میبرم ودستگاه میزنم قطعات سالمه وفنی ماشین هم عالیه مشکل قطعه نیست.ممنون میشم اگه راهنمایی بفرمائید 
روزنامه های اقتصادی
آخرین اخبار
